Gastroskopia (gastrofiberoskopia)

Gastroskopia umożliwia lekarzowi obejrzenie od wewnątrz przełyku, żołądka oraz początkowego fragmentu jelita cienkiego (dwunastnicy) za pomocą cienkiego, giętkiego endoskopu wprowadzanego przez usta do przełyku. Gastroskopia jest niezastąpiona w diagnostyce dolegliwości takich jak przewlekła zgaga, bóle nadbrzusza czy podejrzenie choroby wrzodowej.

Choć perspektywa połknięcia „kamerki” bywa stresująca, warto wiedzieć, że badanie trwa krótko (zwykle około 5-10 minut), a dzięki znieczuleniu gardła lub sedacji jest ono dobrze tolerowane przez pacjentów. W Prywatnym Centrum Chirurgii  w Toruniu  gastrofiberoskopię wykonują doświadczeni specjaliści, dbając o komfort i bezpieczeństwo każdej osoby poddającej się badaniu.

 Skontaktuj się z nami i umów wizytę

Czym jest gastroskopia?

Gastroskopia to badanie polegające na wprowadzeniu przez usta do przewodu pokarmowego giętkiego endoskopu o średnicy około 1 cm. Urządzenie to (gastroskop) posiada kamerę oraz źródło światła, dzięki czemu lekarz na bieżąco obserwuje na ekranie obraz wnętrza przełyku, żołądka i dwunastnicy. W razie potrzeby przez gastroskop można także wprowadzić specjalne drobne narzędzia – na przykład kleszczyki do pobrania wycinków (biopsji) lub pętli do usunięcia polipa.

Gastroskopia pozwala wykryć zmiany chorobowe takie jak owrzodzenia (wrzody), nadżerki, polipy, guzy, źródła krwawienia czy infekcję bakterią Helicobacter pylori (przez wykonanie testu ureazowego z pobranej próbki). Jest to badanie o wysokiej czułości, które często umożliwia postawienie dokładnej diagnozy od razu podczas jednej wizyty.

Wskazania

Gastroskopię wykonuje się w diagnostyce wielu objawów ze strony górnego odcinka układu pokarmowego oraz w celach kontrolnych. Najważniejsze wskazania do gastroskopii obejmują:

  • przewlekłą zgagę i refluks żołądkowo-przełykowy (ocena czy nie doszło do uszkodzeń przełyku, tzw. przełyk Barretta),
  • nawracające bóle w nadbrzuszu, zwłaszcza o charakterze piekącym lub pojawiające się na czczo (podejrzenie choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy),
  • trudności w połykaniu (dysfagia) lub ból przy przełykaniu (mogą wskazywać na zwężenie przełyku, stan zapalny lub zmianę guzowatą),
  • częste nudności i wymioty o niejasnej przyczynie,
  • objawy takie jak smoliste, czarne stolce lub fusowate wymioty, sugerujące krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego (gastroskopia pozwala znaleźć i ewentualnie zatamować krwawiące miejsce),
  • niedokrwistość z niedoboru żelaza o nieznanej przyczynie (jednym z jej źródeł mogą być utajone krwawienia z wrzodów),
  • wykrycie nieprawidłowości w badaniach obrazowych (np. podejrzenie polipa, guza) – gastroskopia pozwala potwierdzić zmianę i pobrać wycinki,
  • kontrola po leczeniu choroby wrzodowej (np. ocena wygojenia wrzodu) lub po zabiegach endoskopowych w żołądku.

  • Przygotowanie

    Przygotowanie do gastroskopii jest proste, ale bardzo ważne dla bezpieczeństwa i skuteczności badania:

    Bycie na czczo: co najmniej 6-8 godzin przed badaniem nie wolno nic jeść, a na 4 godziny przed – również pić (nawet wody). Żołądek musi być pusty, tak by lekarz mógł dokładnie obejrzeć śluzówkę i by zapobiec zakrztuszeniu treścią pokarmową.

    Unikanie palenia i gumy do żucia: w dniu badania nie należy palić papierosów ani żuć gumy, ponieważ to także pobudza produkcję soków żołądkowych.

    Leki: większość przyjmowanych codziennie leków (np. na nadciśnienie) można zażyć wcześnie rano, popijając odrobiną wody. Jeśli pacjent przyjmuje leki zmniejszające krzepliwość krwi (tzw. rozrzedzające krew), powinien omówić z lekarzem, czy na kilka dni przed badaniem nie odstawić lub zmodyfikować dawki – dotyczy to jednak głównie sytuacji, gdy planowane jest wykonanie podczas gastroskopii większego zabiegu (np. polipektomii).

    Towarzystwo: jeśli pacjent wie, że będzie miał podane leki uspokajające (sedację), warto aby przyszedł z osobą towarzyszącą, ponieważ po sedacji nie wolno prowadzić pojazdów i wskazana jest obecność kogoś bliskiego do czasu pełnego wybudzenia.

  • Przebieg badania

    Po przybyciu na badanie pacjent zostaje poproszony o zdjęcie okularów, protez zębowych (jeśli je posiada) i ułożenie się na lewym boku. Gardło zostanie znieczulone miejscowo sprayem z lidokainą – dzięki temu odruch wymiotny jest osłabiony. Następnie między zęby pacjenta wkłada się plastikowy ustnik, który chroni zęby i endoskop przed nagryzieniem.

    Gdy pacjent jest gotowy, lekarz delikatnie wprowadza końcówkę gastroskopu do ust i prosi pacjenta o przełknięcie – w tym momencie endoskop wchodzi do przełyku. Oddychanie przebiega normalnie przez nos – obecność endoskopu w gardle go nie blokuje, choć pacjent może mieć uczucie dyskomfortu i pełności.

    W trakcie badania ważne jest staranie się o spokojne, miarowe oddychanie, co pomaga się odprężyć. Lekarz przesuwa endoskop przez przełyk do żołądka i dalej do dwunastnicy, oglądając kolejno wszystkie struktury. Jeśli dostrzeże nieprawidłowość, może pobrać małe wycinki (co jest bezbolesne) lub wykonać drobny zabieg.

    Samo oglądanie wnętrza nie powoduje bólu – śluzówka przewodu pokarmowego nie jest czuła na dotyk. Mogą jednak występować odruchy wymiotne lub odbijanie, zwłaszcza gdy endoskop dotyka okolic gardła czy wpustu żołądka – to naturalne reakcje. Badanie trwa krótko, zwykle kilka minut, po czym endoskop ostrożnie wyjmuje się na zewnątrz, a pacjent może odetchnąć z ulgą.

  • Rekonwalescencja

    Po gastroskopii, jeśli była wykonywana tylko w znieczuleniu miejscowym gardła, pacjent odpoczywa kilka minut i może wrócić do domu. Ze względu na znieczulenie gardła nie wolno jeść ani pić przez około 1-2 godziny po badaniu (do czasu aż ustąpi drętwienie w gardle), aby nie doszło do zakrztuszenia. Przez resztę dnia można odczuwać lekkie drapanie lub ból gardła – to normalne i ustąpi samoistnie.

    Jeśli badanie odbywało się w krótkotrwałej sedacji dożylnej, pacjent powinien pozostać pod obserwacją około 1-2 godziny, a następnie opuścić placówkę w towarzystwie opiekuna. Tego dnia nie wolno prowadzić samochodu ani obsługiwać maszyn.

    Większość pacjentów po gastroskopii czuje się dobrze, poza ewentualnym przemijającym dyskomfortem w gardle lub w żołądku (uczucie pełności, odbijanie). W razie pobrania wycinków lub drobnych zabiegów, lekarz poinformuje o szczególnych zaleceniach, choć zwykle nie różnią się one znacznie od standardowych (np. kontynuacja przyjmowania inhibitorów pompy protonowej w chorobie wrzodowej itp.). Już następnego dnia można wrócić do normalnej diety (unikając przez dzień bardzo gorących posiłków, aby nie podrażniać gardła) i aktywności.

Umów się na wizytę

Gastroskopia jest badaniem, które pomogło już niezliczonym pacjentom w diagnostyce i leczeniu chorób układu pokarmowego. Choć nie należy do najbardziej komfortowych doświadczeń, trwa bardzo krótko, a korzyści z jej wykonania są ogromne – pozwala wykryć poważne schorzenia we wczesnym stadium i szybko podjąć odpowiednie leczenie. 

Gastroskopia jest badaniem, które pomogło już niezliczonym pacjentom w diagnostyce i leczeniu chorób układu pokarmowego. Choć nie należy do najbardziej komfortowych doświadczeń, trwa bardzo krótko, a korzyści z jej wykonania są ogromne – pozwala wykryć poważne schorzenia we wczesnym stadium i szybko podjąć odpowiednie leczenie. 

 Umawiam się na wizytę