Leczenie hemoroidów
Choroba hemoroidalna, potocznie nazywana hemoroidami lub żylakami odbytu, jest bardzo częstą dolegliwością – szacuje się, że nawet połowa dorosłych doświadczy jej objawów w ciągu swojego życia. Hemoroidy same w sobie są naturalną strukturą anatomiczną (to sploty żylne w kanale odbytu), jednak gdy ulegają powiększeniu i stanowią źródło dolegliwości, mówimy o chorobie hemoroidalnej.
Objawy takie jak krwawienie przy wypróżnianiu, świąd, ból czy wyczuwalne guzki wokół odbytu mogą budzić niepokój i dyskomfort. Na szczęście współczesna medycyna oferuje wiele skutecznych metod leczenia hemoroidów – od zmian stylu życia i leczenia zachowawczego, po nowoczesne, małoinwazyjne zabiegi. Ważne jest, by nie wstydzić się tego problemu i zgłosić do specjalisty, ponieważ im wcześniej zaczniemy leczenie, tym większa szansa na szybkie pozbycie się dolegliwości.
Czym są hemoroidy?
Hemoroidy (guzki krwawnicze) to naczyniowe struktury znajdujące się w dolnej części odbytnicy i kanału odbytu. Pełnią one rolę „poduszeczek” uszczelniających odbyt i pomagających w kontrolowaniu gazów oraz stolca. Kiedy jednak dochodzi do nadmiernego wypełnienia tych splotów krwią i rozciągnięcia tkanek, mogą pojawić się objawy chorobowe. W zależności od lokalizacji wyróżniamy hemoroidy wewnętrzne (wewnątrz kanału odbytu) i zewnętrzne (na brzegu odbytu).
Choroba hemoroidalna ma różne stopnie zaawansowania – od I stopnia (guzki powiększone, krwawiące, ale niewypadające na zewnątrz) aż po IV stopień (guzki trwale na zewnątrz, często z zakrzepami). Wiedza o tym, czym są hemoroidy i skąd się biorą, pomaga zrozumieć, dlaczego dane metody leczenia są stosowane.
Wskazania do leczenia
Tak naprawdę każdy przypadek objawowych hemoroidów jest wskazaniem do podjęcia leczenia – nawet jeśli dolegliwości są łagodne, warto je skonsultować, by zapobiec ich nasileniu. Typowe sytuacje, w których konieczna jest interwencja medyczna, obejmują:
- krwawienie z odbytu podczas lub po wypróżnieniu (świeża krew na stolcu lub papierze toaletowym),
- przewlekły świąd, pieczenie i podrażnienie w okolicy odbytu,
- ból w okolicy odbytu, zwłaszcza przy siedzeniu lub wypróżnianiu się,
- uczucie niepełnego wypróżnienia i obecności „czegoś” w odbycie,
- wyczuwalne miękkie guzki lub uwypuklenia w okolicy odbytu (wypadanie hemoroidów na zewnątrz),
- nawracające stany zapalne, obrzęki lub zakrzepy w obrębie guzków krwawniczych,
- brak poprawy po domowych sposobach lub nasilanie się objawów z czasem.
Leczenie zachowawcze (konserwatywne)
We wczesnych stadiach choroby hemoroidalnej (I i II stopień) często skuteczne jest leczenie zachowawcze, czyli bez ingerencji zabiegowej. Obejmuje ono przede wszystkim:
- Zmiany dietetyczne: zwiększenie ilości błonnika w diecie (warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe) oraz wypijanie odpowiedniej ilości wody. Ma to na celu ułatwienie wypróżnień i unikanie zaparć, które nasilają hemoroidy.
- Prawidłowe nawyki toaletowe: unikanie długiego parcia przy wypróżnianiu, nie „przesiadywanie” na toalecie zbyt długo, właściwa higiena okolicy odbytu (delikatne podmywanie wodą zamiast intensywnego wycierania papierem w razie podrażnień).
- Leki miejscowe: stosowanie czopków lub maści dostępnych bez recepty lub na receptę, które zawierają substancje przeciwzapalne, przeciwbólowe, ściągające i łagodzące (np. z lidokainą, hydrokortyzonem, wyciągami roślinnymi). Pomagają one zmniejszyć obrzęk, zahamować krwawienie i złagodzić dolegliwości.
- Kąpiele nasiadowe: ciepłe kąpiele w pozycji siedzącej, w wodzie z dodatkiem np. kory dębu czy rumianku, przynoszą ulgę, zmniejszając ból i stan zapalny.
- Farmakoterapia doustna: w niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki doustne poprawiające tonus żylny i krążenie w okolicy odbytu (np. preparaty z diosminą).
Leczenie zachowawcze może znacząco poprawić komfort życia pacjenta i często powoduje ustąpienie objawów na dłuższy czas. Trzeba jednak kontynuować zdrowe nawyki, by hemoroidy nie nawracały. Jeśli jednak pomimo tego dolegliwości utrzymują się lub hemoroidy są bardziej zaawansowane, warto rozważyć metody zabiegowe.
Leczenie zabiegowe małoinwazyjne
W przypadku hemoroidów II i III stopnia, a czasem także I stopnia nie ustępującego po leczeniu zachowawczym, dostępne są małoinwazyjne metody leczenia wykonywane ambulatoryjnie. Są one skuteczniejsze przy nasilonych objawach, a jednocześnie nie wymagają długiej rekonwalescencji:
- Gumkowanie hemoroidów (metoda Barrona): polega na założeniu maleńkiej gumowej opaski na podstawę wewnętrznego guzka hemoroidalnego. Opaska odcina dopływ krwi do hemoroidu, co powoduje jego obumarcie i odpadnięcie po kilku dniach. Zabieg ten jest krótki i zwykle nie wymaga znieczulenia (w miejscu założenia gumki nie ma czucia bólu). Po zabiegu pacjent może odczuwać lekki dyskomfort lub parcie, które ustępuje w ciągu doby. Gumkowanie jest jedną z najczęściej stosowanych metod na hemoroidy II stopnia.
- Skleroterapia (ostrzykiwanie hemoroidów): ta metoda polega na wstrzyknięciu w hemoroid środka chemicznego powodującego jego obliterację, czyli zamknięcie dopływu krwi i zwłóknienie guzka. Iniekcja wykonywana jest za pomocą cienkiej igły pod kontrolą anoskopu. Procedura jest niemal bezbolesna i szybka, a po jej wykonaniu hemoroid stopniowo zmniejsza się w ciągu kilku tygodni. Często zabieg trzeba powtórzyć po kilku tygodniach, jeśli jest wiele guzków do ostrzyknięcia.
- Fotokoagulacja podczerwienią: metoda, w której na podstawę hemoroidu kieruje się wiązkę światła podczerwonego. Powoduje to miejscowe podgrzanie tkanek i zamknięcie naczyń doprowadzających krew do guzka. Hemoroid kurczy się i podobnie jak przy innych metodach po pewnym czasie ulega zbliznowaceniu.
- Metody laserowe lub radiofalowe: nowoczesne techniki, gdzie energia laserowa lub fale radiowe służą do zamknięcia naczyń hemoroidalnych. Przykładem jest zabieg HeLP (laserowa dezarteryzacja hemoroidów) lub RAFAELO (wykorzystujący fale radiowe). Zabiegi te są precyzyjne i zwykle wiążą się z mniejszym dyskomfortem po zabiegu.
Wszystkie powyższe metody mają na celu zmniejszenie hemoroidów i złagodzenie objawów bez konieczności klasycznej operacji. Dobór metody zależy od stopnia zaawansowania choroby, liczby i wielkości hemoroidów oraz preferencji pacjenta i zaleceń lekarza. Są to procedury wykonywane w warunkach gabinetu zabiegowego, po których pacjent zazwyczaj od razu wraca do domu.
Rekonwalescencja
Czas powrotu do pełnego komfortu po leczeniu hemoroidów zależy od zastosowanej metody. Przy leczeniu zachowawczym poprawa bywa stopniowa – ważna jest cierpliwość i kontynuacja zaleceń (dieta, higiena) na co dzień. Po zabiegach małoinwazyjnych, takich jak gumkowanie czy ostrzykiwanie, pacjent zwykle szybko wraca do normalnej aktywności – już następnego dnia można iść do pracy, pamiętając jedynie o utrzymaniu miękkiego stolca (dieta, ewentualnie środki zmiękczające) i higienie. Mogą pojawić się niewielkie dolegliwości bólowe lub krwawienie przez parę dni, ale zazwyczaj są one łagodne.
Niezależnie od metody leczenia, aby zapobiec nawrotom, należy na stałe wprowadzić zdrowe nawyki (dieta bogata w błonnik, ruch, unikanie długiego siedzenia w toalecie). Lekarz prowadzący z pewnością udzieli szczegółowych wskazówek co do pielęgnacji i stylu życia po leczeniu hemoroidów.
Umów się na wizytę
Leczenie hemoroidów może przebiegać różnymi drogami – od prostych zmian stylu życia po nowoczesne zabiegi. Kluczowe jest, aby nie zwlekać z wizytą u proktologa, gdy pojawią się pierwsze objawy. Im wcześniej zaczniemy działać, tym większa szansa na wyleczenie hemoroidów bez potrzeby operacji.
W Prywatnym Centrum Chirurgii w Toruniu oferujemy pełen zakres metod terapii choroby hemoroidalnej, dopasowany do indywidualnych potrzeb pacjenta. Nasi doświadczeni specjaliści zapewnią Ci fachową opiekę i pomogą wybrać najlepszy sposób leczenia. Nie pozwól, aby hemoroidy obniżały jakość Twojego życia – zapraszamy do kontaktu i umówienia konsultacji, aby skutecznie uporać się z tym problemem.