Nacięcie ropnia
Ropień okołoodbytniczy powstaje na skutek zebrania się ropy, spowodowanej zakażeniem w okolicy odbytu, najczęściej w wyniku zablokowania drobnych gruczołów odbytu lub po infekcji drobnej szczeliny. Objawia się silnym, pulsującym bólem w okolicy odbytu, nasilającym się przy siadaniu, często towarzyszy mu obrzęk, zaczerwienienie skóry, a nieraz gorączka i złe samopoczucie.
Jest to stan, który wymaga szybkiej interwencji – jedynym skutecznym leczeniem ropnia jest jego nacięcie i drenaż, przeprowadzone możliwie jak najszybciej. Pozwala to uwolnić nagromadzoną ropę, uśmierzyć ból i zapobiec dalszemu szerzeniu się zakażenia. Nacięcie ropnia okołoodbytniczego to krótki zabieg wykonywany w znieczuleniu, dający pacjentowi niemal natychmiastową ulgę.
Czym jest ropień okołoodbytniczy?
Ropień okołoodbytniczy to kieszeń wypełniona ropą, zlokalizowana w tkankach otaczających kanał odbytu. Powstaje, gdy drobne zakażenie (np. zatkanie gruczołu odbytowego lub mikrouraz) powoduje rozwój stanu zapalnego i zbieranie się treści ropnej. W efekcie tworzy się bolesny „czyrak” w okolicy odbytu.
Ropień może być powierzchowny (wyczuwalny tuż pod skórą przy odbycie) lub głębiej położony w miednicy. Bez interwencji ropień zwykle powiększa się i ból narasta, aż w końcu może samoistnie pęknąć – jednak samoistne pęknięcie nie zawsze opróżnia ropień do końca i często prowadzi do powstania przetoki (nieprawidłowego kanału łączącego wnętrze odbytu ze skórą). Dlatego medycznym standardem jest jak najszybsze chirurgiczne otwarcie ropnia i jego dokładne zdrenowanie.
Wskazania
Wskazaniem do nacięcia ropnia jest samo stwierdzenie jego obecności. Jeśli pacjent odczuwa:
- narastający, tętniący ból w okolicy odbytu, czasem promieniujący na krocze lub pośladki,
- wyczuwa obrzęk lub twardy, bolesny guzek w tej okolicy,
- ma zaczerwienienie skóry wokół bolesnego miejsca, które jest cieplejsze,
- pojawiły się objawy ogólne, jak gorączka, dreszcze, osłabienie,
- to najprawdopodobniej doszło do powstania ropnia okołoodbytniczego. W takiej sytuacji nie należy zwlekać – każda doba zwłoki grozi powiększaniem się zakażenia. Lekarz proktolog lub chirurg po zbadaniu pacjenta podejmuje decyzję o pilnym nacięciu ropnia.
-
Przygotowanie
W przypadku ostrego ropnia zwykle nie ma czasu na skomplikowane przygotowania – zabieg drenażu wykonuje się często w trybie pilnym. Jeśli to możliwe, pacjent proszony jest o opróżnienie odbytnicy przed zabiegiem (np. spontanicznie lub poprzez lewatywę), aby zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia pola operacyjnego treścią kałową.
Jeżeli pacjent spożywał posiłki, mniejszy ropień można naciąć w znieczuleniu miejscowym – nie wymaga to bycia na czczo. W przypadku większych ropni, zwłaszcza głębiej położonych, może być potrzebne krótkie znieczulenie ogólne – wówczas lekarz oceni, czy zabieg można odroczyć o kilka godzin, aby zastosować znieczulenie ogólne na czczo. Przed zabiegiem skóra w okolicy zostanie zdezynfekowana, a w razie potrzeby może być miejscowo ogolona.
-
Przebieg zabiegu
Nacięcie i drenaż ropnia okołoodbytniczego to prosty zabieg chirurgiczny. Jeśli wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, pacjent przyjmuje wygodną pozycję (na plecach z rozstawionymi nogami lub na boku).
Lekarz najpierw znieczula okolicę ropnia, wstrzykując środek znieczulający cienką igłą w kilku miejscach wokół zmiany – ukłucie i krótkotrwałe pieczenie to jedyne, co odczuwa pacjent. Gdy okolica jest znieczulona, chirurg wykonuje małe nacięcie skalpelem na najbardziej uwypuklonej części ropnia. Natychmiast wypływa z niego ropa – bywa jej nawet kilkadziesiąt mililitrów, zależnie od wielkości ropnia.
Lekarz używa specjalnej kanki lub narzędzia, by delikatnie sprawdzić wnętrze ropnia i upewnić się, że cała treść ropna została usunięta. Następnie jamę ropnia przepłukuje się solą fizjologiczną lub środkiem odkażającym. Często pozostawia się w ranie mały sączek (np. pasek gazy lub dren silikonowy), który zapobiega przedwczesnemu zamknięciu się otworu i umożliwia dalsze swobodne wypływanie resztek ropy przez kolejne dni.
Cały zabieg trwa około 10-20 minut. W przypadku dużych lub nietypowo położonych ropni, procedura może odbyć się na bloku operacyjnym w znieczuleniu ogólnym, co jednak z punktu widzenia pacjenta wygląda podobnie – z tą różnicą, że pacjent śpi podczas zabiegu.
-
Rekonwalescencja
Po nacięciu ropnia pacjent odczuwa zwykle natychmiastową ulgę – ucisk i ból ustępują, choć okolica może być tkliwa. Jeśli zabieg wykonano w znieczuleniu miejscowym, pacjent po krótkiej obserwacji może udać się do domu. W przypadku znieczulenia ogólnego wypis następuje tego samego lub następnego dnia.
Bardzo ważna jest dalsza opieka nad raną po ropniu. Pacjent otrzymuje instrukcje dotyczące higieny: codzienne podmywanie okolicy ciepłą wodą (lub kąpiele nasiadowe) kilka razy dziennie i zawsze po wypróżnieniu, aby utrzymać ranę w czystości. Należy zmieniać opatrunki zgodnie z zaleceniem lekarza (zwykle przynajmniej raz dziennie). Jeżeli pozostawiono sączek, lekarz poinformuje, kiedy i jak go usunąć lub wymienić (często usuwa się go po 24-48 godzinach). Często profilaktycznie lub leczniczo przepisywane są antybiotyki, które należy przyjmować zgodnie z zaleceniem, by zwalczyć infekcję.
Ból po zabiegu jest zazwyczaj niewielki w porównaniu z bólem przed, ale w razie potrzeby można stosować leki przeciwbólowe. Ważne jest dbanie o miękki stolec (dieta, płyny, ewentualnie środki zmiękczające), by wypróżnienia nie były traumatyczne dla okolicy gojącej się rany. Pacjent powinien zgłaszać się na wizyty kontrolne, podczas których lekarz ocenia gojenie i upewnia się, że nie tworzy się przetoka.
Pełne wygojenie jamy po ropniu następuje zazwyczaj w ciągu 1-2 tygodni dla małych ropni, do kilku tygodni przy większych. Należy jednak pamiętać, że u części pacjentów (około 30-50%) po przebytym ropniu rozwija się przetoka okołoodbytnicza, wymagająca osobnego leczenia. Dlatego tak ważna jest kontrola i, w razie potrzeby, dalsze postępowanie proktologiczne.
Umów się na wizytę
Nacięcie i drenaż ropnia okołoodbytniczego to zabieg ratujący pacjenta przed poważnymi konsekwencjami rozległego zakażenia i przynoszący szybką ulgę w bólu. Choć perspektywa zabiegu może budzić niepokój, jest on krótki i prosty, a korzyści z jego wykonania są nieocenione – nie tylko likwiduje źródło infekcji, ale też zapobiega powikłaniom takim jak przetoki czy uogólnione zakażenie.
Jeśli odczuwasz silny ból w okolicy odbytu i podejrzewasz ropień, nie zwlekaj – zgłoś się do nas. W Prywatnym Centrum Chirurgii w Toruniu doświadczeni specjaliści szybko zdiagnozują problem i przeprowadzą zabieg, dbając o Twój komfort. Zapraszamy do kontaktu i jak najszybszego umówienia wizyty w razie wystąpienia takich objawów.