Ostrzykiwanie stawu osoczem (PRP)
Na czym polega terapia osoczem bogatopłytkowym?
Osocze bogatopłytkowe (ang. Platelet-Rich Plasma, PRP) to koncentrat płytek krwi uzyskiwany z własnej krwi pacjenta, wykorzystywany do przyspieszania regeneracji tkanek. Płytki krwi zawierają liczne czynniki wzrostu – substancje, które stymulują komórki do podziału i naprawy uszkodzeń. W trakcie zabiegu od pacjenta pobiera się niewielką ilość krwi żylnej (zwykle 15–30 ml), następnie probówka z krwią jest wirowana w specjalnej wirówce, co pozwala oddzielić bogatopłytkową warstwę osocza od reszty elementów (krwinek czerwonych).
Tak przygotowany koncentrat – zawierający kilkukrotnie więcej płytek niż krew bazowa – jest wstrzykiwany cienką igłą bezpośrednio do zmienionego chorobowo miejsca: np. do wnętrza stawu, w okolice uszkodzonego ścięgna lub do mięśnia. Zabieg wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych, zwykle pod kontrolą USG w celu precyzyjnego podania osocza we właściwe miejsce. Całość trwa około 20–30 minut i nie wymaga znieczulenia ogólnego – czasem stosuje się jedynie miejscowe znieczulenie skóry.
Wskazania do leczenia osoczem w ortopedii
Terapia PRP ma bardzo szerokie zastosowanie i jest alternatywą dla leczenia farmakologicznego czy operacyjnego wielu schorzeń narządu ruchu. Doskonale sprawdza się w leczeniu przewlekłych entezopatii i tendinopatii, takich jak: łokieć tenisisty, łokieć golfisty, zapalenie ścięgna Achillesa, kolano skoczka (zmiany w więzadle rzepki) czy zapalenie rozcięgna podeszwowego (tzw. ostroga piętowa). W tych przypadkach osocze stymuluje proces gojenia mikrourazów w ścięgnach, co prowadzi do ich wzmocnienia i ustąpienia bólu.
Innym obszarem jest choroba zwyrodnieniowa stawów – PRP podane dostawowo do kolana, biodra czy barku zmniejsza stan zapalny błony maziowej i może pobudzać komórki do regeneracji chrząstki. Badania wykazują, że ostrzykiwanie osoczem w gonartrozie (zużyciu stawu kolanowego) wyraźnie łagodzi ból i poprawia funkcję stawu, a efekt utrzymuje się od 6 miesięcy do nawet 2 lat, opóźniając konieczność endoprotezy. PRP jest również stosowane przy trudno gojących się urazach: stymuluje zrost kostny w przypadku opóźnionego zrostu po złamaniach, wspomaga gojenie większych uszkodzeń mięśni (np. naderwania mięśnia dwugłowego uda u sportowców) oraz gojenie ran operacyjnych.
Ze względu na bezpieczeństwo (preparat pochodzi od pacjenta, więc brak ryzyka uczulenia) oraz prostotę, terapia osoczem bogatopłytkowym zdobyła dużą popularność wśród ortopedów i jest dostępna w naszej ofercie jako opcja leczenia wielu dolegliwości ortopedycznych.
Efekty działania i przebieg rekonwalescencji
Osocze bogatopłytkowe po podaniu do tkanek uwalnia czynniki wzrostu, które silnie stymulują procesy naprawcze – przyspieszają powstawanie nowego kolagenu, naczyń krwionośnych i aktywują komórki macierzyste tkwiące w uszkodzonej tkance. Dzięki temu np. w uszkodzonym ścięgnie szybciej dochodzi do wygojenia mikropęknięć i wzmocnienia jego struktury, a w stawie dotkniętym chorobą zwyrodnieniową – do poprawy jakości płynu stawowego i odbudowy macierzy chrząstki.
Pacjenci poddani terapii PRP często zgłaszają zmniejszenie bólu i sztywności już po kilku tygodniach od zastrzyku. Co ważne, efekty są długotrwałe – w odróżnieniu od np. sterydów, które działają doraźnie przeciwbólowo, osocze naprawia przyczynę bólu, dlatego ulga może utrzymywać się przez wiele miesięcy. Sam zabieg jest mało obciążający: po iniekcji pacjent może odczuwać przez 1–3 dni niewielkie nasilenie bólu lub lokalny obrzęk (to naturalna reakcja zapalna towarzysząca procesowi gojenia). Zaleca się w tym czasie oszczędzanie leczonej okolicy i stosowanie okładów z lodu; niewskazane jest przyjmowanie leków z grupy NLPZ (ibuprofenu, ketoprofenu) przez kolejne 2 tygodnie, gdyż mogą one hamować pożądany stan zapalny.
Typowo wykonuje się serię 3 iniekcji PRP, w odstępach 2–4 tygodni, choć już pojedynczy zastrzyk potrafi przynieść znaczną poprawę. Pacjent nie wymaga zwolnienia lekarskiego – zazwyczaj następnego dnia może wrócić do pracy (wyjątkiem jest sport wyczynowy – tu zwykle wprowadza się przerwę treningową na czas serii zabiegów). Jako że terapia osoczem jest uważana za metodę własną organizmu, jest ona bardzo bezpieczna.
W rękach doświadczonego ortopedy ryzyko powikłań jest minimalne. W naszej klinice zabiegi PRP wykonują doświadczeni lekarze ortopedzi pod kontrolą USG, co zapewnia maksymalną skuteczność i bezpieczeństwo. Dzięki temu pacjenci mogą cieszyć się szybkim powrotem do zdrowia i aktywności bez konieczności poddawania się bardziej inwazyjnym procedurom.