Jakie są choroby ortopedyczno-urazowe?

Określenie choroby ortopedyczno-urazowe obejmuje wszelkie schorzenia narządu ruchu, zarówno będące następstwem urazów, jak i wynikające z procesów chorobowych (zwyrodnieniowych, zapalnych itp.). Do najważniejszych chorób ortopedyczno-urazowych zaliczamy:

• Pourazowe uszkodzenia narządu ruchu – tzw. zespoły pourazowe. Są to następstwa ciężkich urazów kości i stawów, np. nieprawidłowo zrośnięte złamania, przewlekła niestabilność stawu po zwichnięciu, przykurcze i ograniczenia ruchomości po urazach mięśni. W tej grupie mieszczą się także urazy przewlekłe spowodowane przeciążeniami (np. stresowe złamania kości, uszkodzenia chrząstki wskutek długotrwałych obciążeń).
• Choroby zapalne stawów i kręgosłupa – np. reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) czy dna moczanowa (artretyzm). Są to schorzenia, w których układ immunologiczny lub odkładające się kryształy powodują stan zapalny struktur stawowych, prowadząc do bólu, obrzęków i z czasem zniekształceń stawów.
• Choroby zwyrodnieniowe stawów i kręgosłupa – najczęstsze ortopedyczne schorzenia przewlekłe. Obejmują m.in. chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych i biodrowych (zużycie chrząstki stawowej prowadzące do bólu i ograniczenia ruchu) oraz zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa (spondyloza, dyskopatie) objawiające się bólami pleców. Zwyrodnienia narastają z wiekiem lub po urazach, znacząco obniżając sprawność pacjenta.
• Ostre urazy układu ruchu – w kontekście jednostek chorobowych uwzględnia się tu wszystkie złamania kości (np. złamanie kręgosłupa, miednicy, kończyn), zwichnięcia stawów oraz ciężkie uszkodzenia tkanek miękkich (np. zmiażdżenia mięśni). Wchodzą one w skład ortopedyczno-urazowych problemów zdrowotnych, wymagając interwencji chirurgicznej i rehabilitacji pourazowej.
• Inne schorzenia wpływające na sprawność układu ruchu – np. wady postawy (skoliozy, lordozy, koślawość kolan), osteoporoza (choć formalnie zaliczana do chorób metabolicznych, skutkuje złamaniami patologicznymi, więc jest uwzględniana w ortopedii), przewlekłe zapalenie kości (np. zapalenie kości i szpiku jako powikłanie urazu lub operacji), a także hipermobilność stawów (nadmierna wiotkość, prowadząca do nawykowych podwichnięć). 

Choroby ortopedyczno-urazowe cechują się tym, że powodują ograniczenie sprawności ruchowej, ból i dyskomfort, często wymagając długotrwałego leczenia rehabilitacyjnego lub operacyjnego. 

W Prywatnym Centrum Chirurgii w Toruniu leczeniem tych schorzeń zajmują się specjaliści ortopedii i traumatologii – dobierają oni terapię indywidualnie, w zależności od charakteru choroby. Może to być farmakoterapia (np. leki przeciwzapalne w RZS), fizjoterapia (usprawnianie pourazowe, ćwiczenia korekcyjne) lub zabieg operacyjny (endoproteza w chorobie zwyrodnieniowej, stabilizacja w złamaniach kości itp.). Kompleksowe podejście – łączące leczenie ortopedyczne z rehabilitacją – daje najlepsze efekty w przywracaniu pacjentom sprawności.